Attitude

“You can’t always choose what life brings you, but you can choose your attitude!” Ik kan het de donkere voorganger in een kerk in Haarlem, New York , nog horen bulderen. Nu zie ik het op een bordje staan in de Tourist info in Omis, Kroatië; “Attitude is everything, pick a good one”.

A good attitude kunnen Kroaten wel waarderen. De aardige mevrouw van de tourist info verzekert ons dat we beslist bij het beeld van Mile Gojsalica moeten kijken. Een moedige vrouw die de Turken verleidde en daarna hun kamp in brand stak en zo in haar eentje de hele Ottomaanse aanval afwendde. Haar beeld staat bij Grata boven op een berg. Vanaf het beeld heb je een prachtig uitzicht over de kloof. Met elektrische fietsen, een eitje om er te komen, volgens haar. Daarbij had ze zeer waarschijnlijk geen Hollandse stadsfietsen in gedachten. Want die redden het niet op een helling van 8%. Het werd voor ons een rit in het bergklassement met categorie vier voor de kiezen. Maar we hebben Mile gevonden. En tijdens de misschien nog wel engere afdaling naar beneden, klapte de band van Laus zijn fiets. Dat werd een wandeltochtje langs een drukke verkeersweg naar beneden.

Later die middag besloten we de eerste wandelroute te volgen, vlak achter de camping. We slurpen de markeringen op. Wandelpaden blijken hier dus echte ‘hiking trails’. Via grote stenen en grindpaadjes, klauteren we naar boven. We leven beide op. We houden hiervan. Uitdagend. Boven aan in het dorpje begon Laus zelfs spontaan te huppelen. Ik negeer mijn knie en geniet mee. 

Twee kastelen heeft Omis. Op de muur van het eerste kasteel hangt een levensgroot shirt van Perisic. De nummer 4 van het Kroatische elftal, een jongen van de streek. Van einde en ver kun je het shirt zien hangen. Hele gezinnen bezoeken het kasteel en gaan bij het shirt op de foto. Men is nog steeds trots op de voetbalprestatie.

Het tweede kasteel ligt een stuk hoger op dezelfde berg. Een wandelroute leidt er naar toe en we besluiten die te gaan lopen. De route blijkt een leuk gezinsuitstapje te zijn. Dat doet mij denken aan de ene (sociaal) verplichte wandeltocht die wij altijd deden met ons gezin en meereizende vrienden en vriendinnen. Meestal naar een bepaald markeringspunt als een kerk, kruis of beeld. Onder veel gemuiter ving de wandeltocht dan aan, en een uur later, buiten adem bij de bewuste markering, iedereen zo trots als een pauw. Vergeleken bij dit pad zijn echter de paden in Frankrijk voor softies. Stijl, ruig en dodelijk vermoeiend, vooral op een warme dag. Of ligt het aan mij? 

De kinderen komen als berggeitjes mij voorbij, de pubers nemen grote passen als waren ze gazellen. En ik klim als een trage bergbeer voetje voor voetje naar boven. Ik vervloek mijn knie maar bedenk dan dat dat geen goede attitude is. Dus: Ik bedank mijn knie voor de vele mooie tochten die we samen hebben gemaakt en we spreken af dat we met onze gezamenlijke vriend de wandelstok, ook deze berg zullen beslechten. Eindelijk boven aangekomen krijg ik applaus van de gezinnen die ons hebben ingehaald, de duimen gaan omhoog. Ik kan daar wat van vinden maar besluit het dankbaar lachend in ontvangst te nemen. Kroaten kunnen prestaties beter in perspectief plaatsen, waarschijnlijk. Het gaat niet om altitude maar om attitude!

Ik bedenk dat niet alleen het fysieke belemmerd werkt maar misschien nog wel meer de angst. Dat besef ik als we via een andere route afdalen. Ondertussen is het gaan motregenen en de stenen worden glad. Ik ben de laatste jaren veel banger geworden om te vallen of uit te glijden en dat is geen goede attitude in de bergen. Het wordt tijd die angst onder ogen te zien.  Eenmaal beneden worden we verrast door een regenbui die we als warme douche over ons heen laten komen.

Bij de haven zien we een mooi monument voor de veteranen uit het dorp die gestorven zijn voor het vaderland. Hun namen staan erin en ook nieuwe namen kunnen toegevoegd. Zo weet men een moedige attitude te waarderen.

Om mij heen in familie en vriendenkring heb ik de laatste jaren veel mensen gezien die te dealen hadden met lichamelijke, psychische en daardoor ook sociale uitdagingen. Ik heb diep respect voor de attitude die ze gekozen hebben en hoe ze (soms met vallen en opstaan) het leven iedere dag weer positief tegemoet treden. Daar valt een knietje bij in het niet. Voor hen richt ik vandaag een standbeeld op, en ik noem het “Attitude”.